Geitendossier: het moet een tandje minder

Het valt niet mee om D66’er te zijn in een gemeente die sterk leunt op ondernemers in de agrarische sector. Zij vormen de ruggengraat van Maasdriel en dragen bij aan een gezonde economie in de Bommelerwaard. Het nu voorliggende dossier heeft ons allemaal echter een spiegel voorgehouden. Dorpskern en buitengebied liggen dicht bij elkaar. Dieren en mensen bestaan op enkele honderden meters van elkaar, als het niet minder is. En dat heeft gevolgen. Zoals mijn partij landelijk betoogt en wij lokaal uitdragen: er zitten grenzen aan wat mogelijk is in Maasdriel. Het moet een tandje minder. Het overschrijden van grenzen betekent dat we onverantwoorde risico’s nemen met de gezondheid van onze inwoners. En eigenlijk heb ik dus helemaal geen trek om tot in detail te achterhalen wat de geitenhouder in Hurwenen beweegt, of hoe in Kerkdriel door deze en vorige wethouders en hun ambtelijke ondersteuners is geredeneerd. Het moet klaar zijn! Voor de inwoners van Hurwenen en Rossum, voor iedereen in Maasdriel voor wie dit dossier reden tot schaamte is. Voorstellen liggen er genoeg en toch lukt het niet om eruit te komen. Er is geen vertrouwen om samen tot een oplossing te komen die de leefbaarheid van Hurwenen en Rossum laat terugkeren naar een normaal niveau.

Als raadslid mocht ik de afgelopen maanden aanschuiven bij updates over dit dossier door de wethouder. Bij elke stap die hij heeft willen zetten informeerde hij eerst vooraf een delegatie van de raad. Tegelijkertijd heeft D66 ook fysiek en via de telefoon contact gehad met de heer Van der Schans. We hebben te maken met een patstelling van jewelste. Ik concludeer vanuit mijn positie dat de gemeente Maasdriel best wel wat water bij de wijn heeft willen doen richting de geitenhouder. Aan de andere kant heb ik minder beweging gezien, maar als we bekijken welke rechten hij heeft verworven door blunders van diezelfde gemeente, snap ik dat.

Tegelijkertijd zie je ook dat een loopje is genomen met verantwoordelijkheden. Controle op aantallen geiten aanwezig op de locaties was niet goed, zo blijkt nu. De keuze tussen volledige openheid en alleen laten zien wat je wil laten zien is niet zuiver gemaakt. Dat de gemeente cijfers voor zoete koek heeft geslikt toont aan dat er iets mis is met het systeem. Overheden en instanties maken het elkaar wel erg moeilijk. Alleen door een Wob-verzoek van een betrokken partij weten we wat we nu weten. Dat de controles aangeven dat er teveel geiten zijn van het één of het andere type, zegt iets over het karakter van de agrarische ondernemer. Er lijkt hier een spelletje ontstaan van wie kan het beste de boel bedotten. De inwoners van de dorpen staan er machteloos bij terwijl ze troep hun longen in zuigen of hoofdpijn krijgen van de stank die als een deken over het huis hangt.

Maar in Nederland waait een andere wind. De wind van verandering die zegt dat het minder moet. De befaamde uitspraak van wethouder De Vries “geen geit erbij” mag onderhand veranderen in “er mogen wel wat geiten af”. Dat moet Van der Schans toch ook beseffen. De aanslag die hij pleegt op ons klimaat, onze leefbaarheid en onze gezondheid, kan en moet hem toch slapeloze nachten bezorgen. Ik heb begrip voor wat hem is overkomen. Hij heeft op de overheid willen vertrouwen en het is allemaal anders gelopen. De overheid was onberekenbaar. Maar hijzelf maakte ook een stel vreemde zigzagbewegingen. Feit blijft dat Maasdriel en Van der Schans er samen uit moeten komen. Wij als raad, en als stichting Schoon en Fris, en als dorpsraad Hurwenen, als Leon Geurts namens bijna 200 ondertekenaars, vanochtend nog eens 5 brieven vanuit de locatie Veilingweg, en iedereen die D66 persoonlijk heeft benaderd de afgelopen dagen, wij staan toch wat aan de zijlijn.

Hoe dankbaar ik ook ben voor ieders enorme inzet om te blijven onderzoeken, zich vast te bijten in het dossier, te blijven praten, te blijven lijmen. Die twee partijen moeten er samen uitkomen. Daar zijn praktische gereedschappen voor wat mij betreft. Problemen loskoppelen bijvoorbeeld en Rossum en Hurwenen dus niet vermengen met de situatie aan de Veilingweg te Velddriel. Ik denk ook aan onafhankelijke en wellicht door de gemeenteraad gefinancierde bemiddeling. Een andere wethouder wellicht, om een frisse impuls te geven aan de hopelijk snel hervatte onderhandeling, zonder dat ik dat als een slecht rapport bedoel voor de huidige wethouder. De Vries heeft transparant gewerkt door elke stap steeds met een delegatie van de raad door te spreken. Maar soms clashen karakters en dan moet er iemand wijken. De geitenhouder kan niet gewisseld worden, dan de wethouder? Aangezien ik De Vries zojuist heb horen spreken namens het College, ligt de oplossing daar waarschijnlijk niet. We kunnen ook niet aan de gang blijven. Hoe we ook verder gaan, de geitenhouder moet goed beseffen: de grens is bereikt. De maat is echt vol.

Als ik me tot hem mag richten: met de aantallen geiten die zijn geconstateerd en waarmee u in overtreding bent, heeft u in uw dromen een cheque geschreven die in realiteit niet is te cashen. Welke overeenkomst er ook komt, deze moet tot mijlenver achter de komma worden vastgelegd, volgens de teneur die ik proef in de inbreng van stichting Schoon en Fris. Aan mooie woorden doen we niet, als je zegt dat 6000 geiten er niet komen, dan ook je vergunning inleveren. Zwart op wit. Dan maak je woorden waar.

Handhaving op alles wat er gebeurt is wat resteert en daar wordt niemand gelukkig van. Het kost een berg geld en het creëert verdeeldheid. Maar het moet. Ik hoop op betere tijden. Voor een gezond Hurwenen en Rossum, voor een leefbaar Hurwenen en Rossum. Laten we rationeel, eerlijk en fatsoenlijk werken aan vertrouwen, zoals de heer Van Drunen voorstelt. Ik wil er niet aan denken wat Maasdriel overkomt als het niet lukt om dat te herstellen, en vervolgens niet door te schakelen naar een oplossing, hoe die er dan ook uitziet.

Tom van Engelen
D66 Maasdriel

Van Engelen op dinsdag 23 maart tijdens de Commissie Samenleving & Financiën over 'het geitendossier'.